การบำรุงดิน
ปัญหาของดินได้แก่ ดินเปรี้ยว ดินทราย ดินเค็ม แก้ปัญหาได้ด้วยการใช้ปุ๋ยธรรมชาติ "แห้งชาม น้ำชาม"
การทำปุ๋ยน้ำ (น้ำหมักสมุนไพรรสจืด)
ส่วนผสม
- ต้นกล้วย 1 เมตร (ประมาณ 3 กิโลกรัม)
- น้ำตาลทราย 1 กิโลกรัม
- น้ำหมักจุลินทรีย์ธรรมชาติ 1 ลิตร
- น้ำสะอาด 10 ลิตร
วิธีทำ
- หั่นต้นกล้วย
- นำส่วนผสมทั้งหมดลงถังหมัก คนให้เข้ากัน โดยให้เหลือพื้นที่ว่างในถังไว้เผื่อการขยายตัวระหว่างกระบวนการหมัก ปิดฝาให้สนิท แล้วหมักไว้อย่างน้อย 3 เดือน จึงนำไปใช้ได้
การทำปุ๋ยแห้ง
ส่วนผสม
- มูลสัตว์ แกลบดิบ แกลบเผา รำ อย่างละเท่า ๆ กัน
- ปุ๋ยน้ำ อัตราส่วน ปุ๋ย 1 ส่วน ต่อน้ำ 50-100 ส่วน (ขึ้นอยู่กับชนิดของพืช)
วิธีทำ
- คลุกเคล้าส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากัน
- ผสมน้ำหมักกับน้ำแล้วนำมารดกองปุ๋ยให้ทั่วให้มีความชื้น โดยเมื่อนำมากำจะมีน้ำไหลออกมาตามง่ามนิ้วมือ เมื่อปล่อยมือจะยังคงรูปเป็นก้อน
- บรรจุลงในถุงปุ๋ยหรือกระสอบ 3 ใน 4 ส่วนของถุง เผื่อไว้พับปิดปากถุง แล้วนำไปวางในที่ร่ม เมื่อจุลินทรีย์ทำงานจะเกิดความร้อนขึ้น ให้รอจนกว่าปุ๋ยจะหายร้อนจากกระบวนการหมักจึงนำไปใช้ได้
การห่มดิน
"อย่าปอกเปลือกเปลือยดิน" หากิ่งไม้ ใบไม้ ฟางข้าวมาห่มดิน จะย่อยสลายกลายเป็นปุ๋ยธรรมชาติ ทำให้ดินค่อย ๆ ปรับตัวและฟื้นฟูกลับมาได้
- นำฟางข้าวหรือเศษใบไม้ที่หาได้ในท้องถิ่น ถ้ามีมากก็ห่มให้หนา หากมีน้อยก็ห่มน้อย ควรห่มให้หนาอย่างน้อย 1 คืบ ให้มีรัศมี 1 ศอก จากโคนต้น โดยเว้นช่องว่างรอบโคนต้นไว้เพื่อให้ระบายอากาศ
- นำปุ๋ยแห้งมาโรยรอบ ๆ แล้วรดน้ำผสมน้ำหมักจุลินทรีย์เพื่อกระตุ้นให้เกิดการย่อยสลาย เป็นการ "เลี้ยงดิน ให้ดินเลี้ยงพืช"